Hitzetik hortzera

Bertsogintzan janzteko tailerra

Papera eta inprimategia sortu aurretik, mundu zabaleko lirika eta literaturak ahozkoak ziren eta jendea aurrez aurre komunikatzen zen. Denboraren poderioz, ordea, ahozkotasuna desagertuz joan zen han-hemen eta zenbait tokitan baino ez zen gorde. Euskaldunok zorionekoak gara honetan, bertsolaritzari mendez mende eusten jakin dugulako eta, bistan denez, inoiz baino biziberrituago eta indarberrituago dagoelako. Aisialdiko bertso-eskaintzak haurrentzat duen balioaren erakusgarri dira bertso-tailerrak. 8 urtetik 18ra bitarteko 200 haur eta gazte inguru biltzen baita urtero.                                 


Baina ba al dakizue zer den bertsolaritza? Bertsoz azalduko dizuet.

Neurriz eta errimaz
kantatzea hitza
horra hor zer kirol mota
den bertsolaritza

Bertsolaritza tresna baliagarria da hizkuntza-komunikaziorako konpetentziak eta sormena lantzeko.

Tailer honek bertsogintzaren hasi-masiak eskaintzen dizkie langintza eder honen ezaugarriak ezagutu nahi dituzten guztiei, bertsolarien jardunaz gogobetean goza dezaten.
Ez dute bertso betekadarik sortu nahi, ordea. Askorentzat bertsoak entzuten dituen lehen aldia izango denez, gozatzeko adinako dosi txikian sartu dituzte bertsoak. Haurrentzat ezagunak izan daitezkeen doinuak hautatu dituzte, eta puntuak oso bisualak dira, mugimenduaren bidez laguntzen dituztenak, istantean barneratzeko. Abestiak, erritmoak, antzinako bertsoak, bertsolaritzaren historia,… asko dira jorratuko diren gaiak.
Jarraian bertso-eskolen inguruan, eta haur eta gazteak hauetara inguratzeko asmoarekin egindako bideoa jarri dut ikusgai.



Hona hemen bada euskal kulturan sakontzeko beste modu interesgarri bat irakurleok!

Sormena martxan jarri eta bota bertsoa!

Naturaz gozatzen eta ikasten

Orientazioa haurrei adin goiztiarrean irakatsi ahal zaien zerbait da, beti ere joko gisa egiten badugu eta ez betebehar bezala. Haurrak konprometitu eta dibertitzen diren bitartean, orientazio saioek haurra eta mendiaren arteko lotura hori ezartzeko oso aproposak dira. Orientazioa indarra hartzen ari da Euskal Herrian, eta pixkanaka ari dira kirol klubak osatzen, batik bat, mendi taldeen babesean.

Haurraren adinaren arabera, ikastaro hauek era bateko edota bestekoak izango dira, landuko dena oso desberdina izango delarik. Ekintzak haurraren garapen mailara egokituko dira, beti ere progresio logiko eta metodologiko batera bideratuta egongo direlarik.

                                    

Saio hauetan lantzen diren gaiak ondorengo
izango lirateke, beti ere adinari egokituz:
-Mapen irakurketa
-Sestra-kurbetara sarrera
-Mapen prestaketa
-Mapetako puntuak lur eremuan identifikatu eta alderantziz
-Eskala kontzeptura sarrera
-Koordenatuen kalkulura sarrera
-Mapa orientatu iparrorratzaren 
                                                                                                                      Iturria: www.kontaizu.net

Haurrek ez dute inongo esperientzi edota aurrezagutzarik izan behar orientazio arloan, ikastaroa zerotik hasteko bideratuta baitago.
Ekintza hauek asteburuetan burutzen dira eta denboraren arabera ekintzak egokitzen dira. Haur guztiek ondorengo material pertsonala eramatea ezinbestekoa izango da: mendirako oinetakoak, arropa erosoa, arropa beroa (urtaroaren arabera), anoraka, eguzkitarako krema, eguzkitako betaurrekoak eta txapela (beroa egiten duenean), motxila, bazkari arina eta ur asko.

                                                         Iturria: www.kontaizu.net

Aldiz, monitoreek haur bakoitzari ondorengo materialak banatuko dizkie: mapak, iparrorratza, papera, erregela, arkatza eta talderako segurtasunezko materiala.

Aukera paregabea eta interesgarria da seme-alabak naturaz gozatzeko eta era berean gauza berriak ikasteko.

Goazen "trasteatzera"!

Eta IKTko irakasgaiko blog-a izanda….. ezinbestekoa informatika munduaren inguruko sarrera bat eskaintzea irakurleok!
Gaurko honetan haurrei zuzenduriko informatika tailerren onuraz eta informazio eta teknologia mundu honen gaineko gomendio batzuekin natorkizue.

Haurrentzako ere ordenagailuak oso erakargarriak dira eta Personal Computer-aren erabileraren ikasketa ezinbestekoa suertatzen da.
Ordenagailua ahalmen didaktiko izugarriak dituen bitarteko pedagogikoa da. Rachel Cohen-ek bere Les jeunes enfants. La decouverte de l’ecrit et l’ordinateur liburuan, besteak beste, honako ahalmen pedagogikoen zerrenda ematen du:

– Egoera interaktiboa
– Haurrak modu azkar batez ikus eta hobe ditzake bere
ekintzen ondorioak
– Tanteatze ikertzaileak
– Erruaren eta norberak eginiko zuzenketaren balio
paregabeak (errua ez da elemendu arbuiagarria, ikaskuntza-prozesu
guztietan agertzen den faktore ebitaezin bezain positiboa baizik)
– Esperimentazio indibiduala nahiz talde lana

Arazoa, hauen erabilera irakasten hasten garenean agertzen da; zeregin korapilotsua da bide onean gauden edota gaizki ari garen jakitea.
Interesgarriena, haurrei ekintza hau jolas gisa planteatzea izango da: ilustrazioz beterik, testuliburu bezala baino. Horrela, haurrak konturatu gabe ikas dezan lortuko dugu.

Hainbat elkartek haurrei zuzenduriko informatika ikastaroak antolatzen dituzte; gainera horietako batzuen liburuak interneten ditugu ikusgai.


Iturria: biblioteca.universia.net



Internetez nabigatzea esperientzia aberats, onuragarri eta hezigarri bihur dadin, gurasoei zuzendutako zenbait aholku orokor aurkezten dizkizuet hemen:

•Ordenagailua erabiltzen ikasi
Egungo ekipoen eta programen bidez, errazago erabil daitezke eta gogoan izan Interneten sartzen baldin bazarete, edozein motatako informazioa bila dezakezuela: mundu osoko albisteak, denbora-pasak, zaletasunak eta komunikazioa. Zuen seme-alabek baldin badakite, irakasteko eskatu.

•Interneten erabilerari buruzko arauak
Familiaren baitan, etxean Internet erabiltzeari buruzko arauak ezartzea. Ordenagailua gehiegi erabiltzea arazoa izan daiteke. Haurrek beren prestakuntzan lagunduko dioten hainbat jarduera egin beharko dituzte: akademikoak, kirol- eta jolas-jarduerak, eta besteekin harremanak mantentzekoak. Prestakuntza egokia eman nahi baldin badugu, ez dugu horietako bakar bat ere kendu behar, eta jarduera horiek ez dute haurren eguneroko atsedenean eragin behar; beraz, ez da komeni ordenagailua gauez erabiltzea; izan ere, kontrolik gabe erabiltzeaz gain, hurrengo egunean eskolan faltan botako dituzten lotarako orduak kenduko dizkie ordenagailuak.

•Ordenagailua logelan, ez
Haurren logeletan ez dira sarera konektatutako ordenagailuak instalatu behar. Isolamendua, eta guraso eta seme-alaben komunikazio gabezia sustatzen dute. Nabigatzea familiako jarduera gisa egitea gomendatzen da. Ordenagailua familia guztiak erabiltzeko lekuan ipini beharko da.
Iturria: martamoyano.wordpress.com

•Internetez elkarrekin gozatu
Gutxieneko ezagutza batzuk baldin badituzue, nabigatu zuen haurrekin, eta Internet modu arduratsuan eta seguruan erabiltzen irakatsi; era berean, trebatzeko eta ondo pasatzeko baliabide gisa hartu. Asko dira haurrentzako moduko leku zehatzak. Horietara bideratzen ahalegindu.

•Komunikazio egokia
Haurren heziketarako oso garrantzitsua da guraso eta seme-alaben arten komunikazio egokia mantentzea. Deserosoa iruditzen zaiena, traba egiten diena edo ulertzen ez dutena jakinarazteko esan behar zaie seme-alabei, eta hala eskatzen baldin badute, azalpenak eman beharko zaizkie. Gurasoek ez baldin badizkiete gomendioak ematen, beste batzuei eskatuko dizkiete.

•Tresnak eta Interneteko guneak
Haurrek zer zerbitzu erabiltzen dituzten eta zer webgune bisitatzen dituzten jakiten saiatu.

•ZiberlagunakHaurren lagunen berri izan behar da, ziberlagunak barne. Gure semeak “ziberlaguna” egiten baldin badu, linean ezagutzen saiatuko gara.

•Salaketa
Semeak edo alabak edozein motatako mehatxuak jasotzen baldin baditu, edo norbait berekin harremanetan jartzen saiatzen ari dela konturatzen baldin bagara, salatu egin beharko dugu.

Ahosabaia hezteko asmoz, gaurkoan gu geu sukaldari!

Haur eta gazteekin ezagutza eta gure kulturan ohikoak diren plater ugariak esperimentatzearen plazera. Horixe da hain zuzen ere sukalde tailerrek duten helburu printzipala. Ez dituzte errezetak soilik ikasten, mota honetako ekintzek era ludiko eta entretenigarri baten bidez haurrari modu orekatu batean jaten irakasten diote, etorkizunean beraien elikadura zaindu dezaten beraien organismorako dieta orekatu eta osasuntsuak aukeratuz.

Elikagaienganako sentsibilitatea eta kuriositatea pizten diete eta hauek ukitu, ikusi, usaindu eta dastatzera animatzen zaie. Txikienak jaten dutena deskubrituko dute eta independenteagoak izango dira, beraiek prestatzen duten hori jango baitute.

Haur guztiek errezetaren prozesu guztia egiten dute eta tailerreko irakasleek elikagaiak prestatzen diren bitartean haurrak orientatzen dituzte, elikagaien jatorria azaltzen diete edota elikagai horien barietateen berri ematen diete. Mota guztietako elikagaiak erabiltzen dituzte, produktu desberdinak proba ditzaten.

Iturria: www.cocina.facilisimo.com



Programa desberdinak egoten ohi dira normalean, batzuk Haur Hezkuntzako haurrei zuzenduak eta beste batzuk Lehen Hezkuntzakoei zuzenduak.

Lehen Hezkuntzako haurrei zuzendutako programa batean jorratu daitezkeen gaien adibidea ondorengoa litzateke:
-Ekialdeko espezieak, usainaren eta zapore aldaketen mundua
-Landareen zein atal jaten ditugu?(lore, sustrai, osto,fruitu, hazia)
-Arrainaren garbiketa eta arrain jakin batzuen anatomia
-Kontserbazio metodo desberdinak
-,...
Iturria: www.cocina.org


Elikagaiak manipulatzeaz ez ezik, elikadura munduan garrantzitsuak diren beste arlo batzuk ere lantzen dira; hala nola, elikagaiak erostea eta hauen kalitatea baloratzea, sukaldeko segurtasuna, higienea eta nola ez, sukaldeko suak.

Hauxe dugu sukaldaritza klase bateko erakustaldi txiki bat.



Hona hemen beraz, beste aukera original eta interesgarri bat.

ON EGIN!

Hitzekin jolasean

Zenbait lekutan literatur sormena landuz ipuinak nola egin jakiteko aukera izaten dute haur eta gaztetxoek.
Ipuinen txokoa jokorako, idazketarako eta errealitatea aldatzeko espazioa da. Jokorako espazioa izatearen zergaitia bertan pertsonaiak, ahotsak, eszenatokiak sortzen direlako; testu guztietan zentzua emateko egunerokotasunarekin apurtzen delako; guztion aurpegiak ikusteko zirkuluan eseri eta guztion nahia erdigunean kokatzen dugulako da.

Idazketarako espazioa ere bada, testuak irakurri eta arauak barneratu ondoren hauek apurtzen baitira. Idazkerak mundua egiten du, guztia esanez, eta horretan jarduten dute txoko hauetan.

Bertan, besteak beste, honako helburu hauek lantzen dira: haurrak ipuinen eduki eta egiturak aztertzeko gai izatea, ipuin mota ezberdinak ezagutzea, ipuin baten atzean dauden mezuak aztertzea eta ipuinen sormena eta azterketaren bitartez irakurtzeko zaletasuna bultzatzea.


Iturria: www.gureliburuak.com

Hizkuntz jolasak lantzen dira, haur folklorea berreskuratzeko xedearekin. Asmakizunak, atsotitzak, aho korapiloak, olerkitxoak eta mendeetan zehar ahoz aho transmititu diren hizkuntza jolasak.
Gainera sarritan, egiten duten lana besteekin konpartitzeko eta gurasoei erakusteko saio bereziak antolatzen dituzte haurren gozamenerako.


Eskola askotan honezkero abian jarri dira ipuin tailerrak eta bertan egindako lanak Interneten ageri dira nabegatzaile guztien eskura. Hona hemen zenbait adibide.

Ipuinak

Open publication - Free publishing - More ipuina

Asmakizunak

Open publication - Free publishing - More hezkuntza

Tailerrean parte hartzeko arkatza, birziklatutako orri zuriak eta jolastu, elkarbanatu, eta errealitatea aldatzeko gogoekin nahikoa izango da.

Anima zaitezte!

Eragin gorputza eta ekin dantzari!

Dantza gustoko izanez gero aukerak anitzak dira; haurrari dantza modernoa gustatuz gero hara hor ballet-a, eta dantza tradizionalak nahiago izanez gero hara hor betiko euskal dantzak.

Bi horiek izango lirateke ezagunenak, baina horiez aparte badaude gehiago ere, dantza artistikoaren barnean koka ditzakegunak.

Dantza komunikazio artistiko izatetik aparte, emozio, sentimendu, pentsamendu, imajina eta gizakiaren gogo-egoeraren adierazpenerako modu bat da. Gainera gorputzeko mugimendu erritmikoekin burutzen den entretenitu eta dibertitzeko bidea ere bada.

Iturria:www.dantzan.com Iturria:www.danzaballet.com


Dantzak gorputz adierazpen eta komunikazioan modu positiboan eragiten du, musika zentzua, koordinazio eta taldelana garatzen duelarik.Norbere gorputzaren kontzientzia ematen du, erritmo zentzua, eta gaitasun sentsorialaren garapenaren eragileetariko bat da.

Memoria eta burmuina potentziatzen ditu eta autoestima eta gizartekoitasuna hobetzeko aproposa da. Lau urtetik gorako haurrentzat gomendatzen da, beraz Lehen Hezkuntzako haurrentzat oso gomendagarria da.



Beraz, zure seme-alabak dantza ikastaro batera hasteko gogoa izanez gero, bi aldiz pentsatu gabe animatu eta haurra apuntatu! Ez ahaztu, ikasi eta aldi berean ondo pasatzeko aukera paregabea izango da zure seme-alabarentzat!

Eskola kirola, hezitzen duen kirola

Kirol guztien bidez haurrek balore garrantzitsuak ikasten dituzte. Lehiaketarako motibazioa ez ezik, adiskidetasuna ere garatzen laguntzen dute; eta zer esan ez, osasun aldetik kirolak dakartzan onurak. Azken hau laburki azaltzeko ondorengo bideoa aukeratu dut.



Taldeko kirolak, uretako kirolak, mendiko kirolak,…. asko dira egin daitezkeen sailkapenak eta haurrak badu non aukeratu: futbola, eskubaloia, boleibola, jokeia, errugbia, bela, kayaka, igeriketa, atletismoa, gimnasia, eskia, esku pilota, frontenisa,…


Kirol munduaren inguruan zenbait ikastetxe oso proiektu interesgarriak burutzen ari dira. Nik Gipuzkoako Foru Aldundiak abian jarri duen eta Irungo eskolak bere forma eman dion proiektuaren inguruan hitz egingo dizuet gaur: ESKOLA KIROLA, HEZITZEN DUEN KIROLA.

Batez ere lantzen diren kirolak futbola, saskibaloia eta eskubaloia dira, baina bestetik atletismoa, igeriketa eta errugbia ere egiten dituzte. Era berean, dena ondo ateratzeko kirol elkarteen laguntza ezinbestekoa da, eta kirol bakoitzari dagokion egutegia prestatzen dute, partiduen antolaketa egin eta epaileak jartzeko ardura ere badute. Klubek kirol hezitzaileei ere laguntzen diete kirol bakoitzeko formazio txiki bat emanez, hau da, jokoaren nolakotasunaren klabe txiki batzuk eskaintzen dizkiete entrenamenduen kalitatea bermatzeko.

Irungo Eskola Kiroleko koordinatzaileak aldarrikatzen duen arabera, “funtsean lortu nahi duguna zera da, ba kirolaren bidez haurrak hezitzea euskaraz”. Eta egia esan, esaldi horrekin laburbiltzen da programa honen mamia, zeren eta berez, Eskola Kirolaren oinarriak eta helburu nagusienak hiru dira: kirola, euskara eta hezkuntza.

Iturria: www.bidasoaldia.com

Haurren maila edozein izanda ere kirol desberdinak ezagutu eta praktikatzeko aukera ematea, eta haur bakoitzak bere neurrian kirol trebetasuna hobetzea dira kirolarekin lortu nahi diren beste xedeak. Orobat, euskararen erabilera sustatzea kirolaren bidez eskolatik kanpo izango litzateke hizkuntza mailan erdietsi nahi dena.
Era berean, hezkuntzaren inguruan giza baloreak nork bere gain hartzea ere landuiko da. Horretarako batez ere errespetua lantzen da, bai epailearekiko, bai taldekidearekiko, bai hezitzailearekiko, eta baita aurkakoarekiko ere. Baina ez da irakasten errespetua bakarrik, “taldean funtzionatzen ikasten dute, besteen beharrak ulertzen dituzte… azkenean ohartzen dira gizartean bizitzeko behar diren baliabidetaz”.


Eta Irungo proiektu hau ez ezik, Bizkaiko ikastetxe askotan ere beste proiektu batzuk martxan jarri dira, hala nola, Kirikiño ikastolako kirol proiektua

Gure Eskola Kirola Pp Pob

View more presentations from lania6

Zuek beste proiekturen bat ezagutzen al duzue?

Ondo izan!

Gomendioak

Aurreko sarreran seme-alabaren eskolaz kanpoko ekintzaren aukeraketa egoki bat egitearen garrantziaz hitz egin genuen.

Interneten Elvira Sánchez psikologari eskolaz kanpoko ekintzen inguruan egindako elkarrizketa bat aurkitu dut. Nahiz eta lehengo astean esandakoaren inguruan hitz egin, oso interesgarria iruditu zait zuei erakustea.



Gaurkoan aldiz, ekintzen aukeraketa egoki bat egiteko aholku batzuk ematera ausartuko naiz. Seme-alaba eskolaz kanpoko ekintza batera apuntatu baino lehen komenigarria da ondorengo puntuak kontutan izatea:

• Haurra ekintzaren bat egitera motibatuko dugu, beti ere derrigortu gabe eta gure gustuak inposatu gabe
• Eskolaz kanpoko ekintzaren aukeraketa erabaki aurretik, seme-alabaren adina, gustuak, izaera eta trebetasunak kontutan hartu
• 6 urte bete arte, haurrek arauak eskatzen ez dituzten ekintzak garatu behar dituzte. Kasu hauetan gomendagarriena marrazketa, pintura edota kirol aurrekariak egitea da.
• Oso garrantzitsua da ekintza hauek haurra saritu edota zigortzeko metodo gisa ez erabiltzea
• 6 urtetik aurrera, seme-alabaren gaitasunak, trebeziak eta gustuak baloratzea gomendatzen da
• Aukeratutako ekintza hasi ondoren, denbota bat itxaron haurrak ekintza hori benetan gustuko duen jakiteko
 
                                      Iturria: www.extraescolares.info
• Kasu batzuetan, gurasoek kirol edota zaletasun bat egiten dutenean, baliteke haurra beraiek imitatzera estimulatuta egotea
• Haurrak ongi lo egiten ez duenaren, nekatuta dagoenaren eta ekintza horretara ez joateko aitzakiak jartzen dituenaren zeinua sumatuz gero, seme-alaba arduratsu dagoen baloratu beharko duzu. Kasu honetan, ez gara ekin eta ekin ibiliko haurra ekintza horretara joan dadin. Haziz doan heinean, ardura eta afizio gehiago nork bere gain hartu ahal izango ditu
• Garrantzitsua da haurra ekintza horretara ilusio eta borondatearekin joatea
• Kirola oso bide ona da besteekin erlazionatu eta haurren egoera fisikoa eta koordinazioa hobetzeko
• Arte Hezkuntzako ekintzak, haurrek ikasi, hobetu eta arriskatzeko balio dute

Besterik ez, ondo izan!

Ze ekintzatara bidaliko dugu gure seme-alaba?

Antzerkia, pintura, patinajea, tenisa, hizkuntzak, ballet-a,… Ze ekintzara bidaliko dugu gure seme-alaba? Eskolaz kanpoko ekintzen eskaintza gero eta zabalagoa da, eta gure seme-alabentzako egokiena aukeratzea ere gero eta zailagoa da. Gaur egun, ikastetxeek aukeraketa errazten digute. Askok, askotariko ekintzak eskaintzen dituzte ikastetxetik ateratzean, lekualdatze gogaikarri eta deserosoak ekidinez.

                                                          Iturria: barondojo.blogspot.com

Komunikabideetatik ere nolabaiteko deia egin dute eskolaz kanpoko ekintzak aukeratzeko orduan, kontutan izateko aholku batzuk emanez. Oso garrantzitsua da gurasoek argi izan dezatela seme-alaba ekintza jakin batera apuntatzearen zergatia. Ezinbestekoa da, beraien buruari ea beharrezkoa den galdetzea, haurra prest edota interesatuta dagoen jakitea, edota soilik klaseak bukatzean denbora pasatzeko modua ote den. Guraso askok uste dute, eskolaz kanpoko ekintzak haurrei ikastetxetik kanpo beste haurrekin sozializatzeko baliagarriak zaizkiela. Hala ere, psikologo askok adierazten dute ekintza hauek ez direla betebehar bezala hartu behar.

Beraiek ere denbora librea behar dute familian egoteko, beraien gurasoekin, neba-arrebekin,jolasteko edota ezer ez egiteko. Haurrek beraien denbora librean egingo dutenaren inguruan erabakitzeko eskubidea dute.

Hezkuntza ez formala

Blog hau hezkuntza ez formalari buruzkoa izanda, hezkuntza mota hori zertan datzan azaltzen hasiko gara.

HEZKUNTZA EZ FORMALA: Ikaskuntza edo hezkuntza zentroek eskaintzen ez duten ikaskuntza da, normalean ziurtagiririk gabe bukatzen dena. Ikaslearen ikuspegitik nahitazkoa da.


Modu labur batean azalduta, hori litzateke baina goazen puntuz-puntu hezkuntza mota honen ezaugarri guztiak ikustera.


Helburuak eta funtzioak:
• Gizarte zibileko eskakizunei aurre egiteko, parte hartze soziala bultzatzen du.
• Garapen dinamikoa, askea eta aktiboa du. Izaera erakargarria du.

Hezigaiak:
• Adin, sexu eta status sozialeko bereizketarik ez du egiten.

Hezitzaileak:
• Profesionalak dira (borondatezko lanak askotan).

Edukiak:
• Gaietan aniztasun haundia dago.
• Dinamikoak eta askeak.

Metodologia:
• Malgua eta funtzionala.
• Dinamikoa: taldeka, e.a.
• Praktikoa.

Guneak, lekuak:
• Leku irekiak.
• Aldakorrak: Museoak, liburutegiak, eskolak e.a.

Kontrola, ebaluaketa eta titulazioak:
• Gehienetan titulaziorik ez da ematen.
• Asistentziala da.



Bai! Pentsatzen ari zareten ekintza guzti horiek hezkuntza ez formalaren barnean kokatzen dira: kirola, pintura tailerrak, ordenagailu tailerrak, aisialdiko taldeak,…


Oraindik dudak baldin badauzkazue, hona hemen duda guztiak argituko dizkizuen hezkuntza ez formalaren inguruko bideoa.

Hurrengorarte!!